Zimbabwe 2014 - Boodschappers van de goden

Boodschappers van de goden.

OK, laatste test van de verschillende mogelijkheden van een blog. Begonnen bij skynet: veel te ingewikkeld en te slecht uitgelegd. Overgestapt naar bloggen.be: heel eenvoudig maar nogal strak stramien en ... eigenlijk van seniorennet! Uiteindelijk overgestapt naar blogspot. Dus in totaal drie keer verhuisd, maar is een Blue Crane geen trekvogel? En bovendien heeft Betty deze blog op lay-out vlak duchtig onder handen genomen. Nu alleen nog testen of ik een tekst op iPad kan intikken en dan snel en gemakkelijk kan overbrengen naar de Blue Crane "blog". Dat zal immers wel moeten om snel over de reis, liefst dag per dag, te berichten en ... In de hoop dat er ergens een redelijke internet-verbinding is. Dus hierbij laatste (?) stukje - als test - voor 7 november ...

Al sinds 1500 fluisteren Portugese kolonialisten in Zuid-Oost Afrika over goudmijnen en een reusachtig mythisch complex van stenen gebouwen in het Afrikaanse binnenland. Een spectaculaire legende voor een streek waar de lokale Shona alleen maar in rondavels leven?

Het duurt tot 1867 vooraleer ene Adam Renders, een verlopen jager/avonturier van Duits-Amerikaanse origine - hij bevocht met de boeren-voortrekkers de Engelsen, was getrouwd met de dochter van Andries Pretorius (ja, die waar Pretoria naar genoemd is) maar liet vrouw en kinderen in de steek om boven de Limpopo in de wildernis te gaan jagen - tot die avonturier dus toevallig op de ruïnes van Groot Zimbabwe stootte en ... er verder koppig over zweeg. Een paar jaar later ontmoet hij een zekere Karl Mauch, geograaf, ook Duitser, ook avonturier maar in tegenstelling tot Renders gedreven door een brandende ambitie en uit op eeuwige roem. Die komt er in 1871 als Mauch als tweede blanke, samen met Renders de ruïnes van Groot Zimbabwe overschouwt. Prompt stuurt hij het verhaal de wereld in dat dit een copie is van de tempel van Salomon en dus door blanken is gebouwd. Waarop de romantische 19de eeuw lustig voort borduurt en besluit dat dit misschien wel de resten zijn van een verloren gewaande bijbelse stad, of een tempel van de koningin van Sheba.

Hoe dan ook, jaren houdt de mythe stand dat dit een stad was van duizenden jaren oud, gebouwd door blanken ... en dat de blanken dus eerder in zuidelijk Afrika waren dan alle andere volkeren ... wat voorstanders van apartheid goed uitkomt, tot diep in de twintigste eeuw. Nog onder het apartheidsbewind van Ian Smith in de jaren zeventig van de vorige eeuw, was het verboden om iets anders te beweren dan dat Groot Zimbabwe door blanken is gebouwd. Ondertussen weten we wel beter ... zeker voor wat betreft de oorsprong van Groot Zimbabwe (gebouwd door voorouders van de Shona vanaf de 11de eeuw) en - mogen we hopen - ook voor wat betreft de zogenaamde superioriteit van het blanke ras.

Standbeelden van een bateleur arend - alle identiek - bewaakten ooit de gigantische muren van Groot Zimbabwe. Bateleur is een Frans woord, nog het best te vertalen als evenwichtskunstenaar of koorddanser. De bateleur arend heeft een heel korte staart waardoor het lijkt alsof hij "waggelt" in de vlucht, net zoals een koorddanser op een touw. Diverse schattenjagers vonden in de Groot Zimbabwe ruïnes in totaal acht van die beelden, gemaakt uit speksteen, een mineraal gesteente van vulkanische oorsprong. De Shona beschouwen ze als boodschappers van de goden. Volgens de legende zal er alleen maar echte vrede en rust zijn in Zimbabwe als de 8 boodschappers opnieuw in het land zijn. Dus ... hoe staat het er nu mee? Waar zijn ze?

Slechts ėėn van de 8 beelden is altijd in Zimbabwe gebleven. Een tweede beeld werd naar Cecil Rhodes gestuurd (Rhodes is de 19de eeuwse stichter van Rhodesië zoals Zimbabwe tot 1981 heette), naar zijn huis in Kaapstad en het bevindt zich daar nog steeds! Rhodes kon de hand leggen op nog eens vijf vogels (hij was niet bepaald armlastig) en deze vijf bleven eveneens lange tijd in Zuid-Afrika maar werden bij de onafhankelijkheid van Zimbabwe in 1981 terug gegeven. De achtste vogel - eigenlijk meer een overblijvend stuk ervan en dan nog grotendeels de sokkel - kwam in handen van een Duitse missionaris. Die verkocht zijn vondst aan het etnologisch museum in Berlijn. Na WO II belandde het als oorlogsbuit in het Russische Sint-Petersburg om bij het einde van de koude oorlog terug te keren naar Berlijn. Uiteindelijk is dit stuk in 2003 terug gekeerd naar Zimbabwe, als "tijdelijke" uitleen door het Duitse museum.

Maar de Zimbabwaanse bateleur arend vind je ook terug op de vlag van Zimbabwe.
De rode ster op de achtergrond symboliseert de strijd voor vrijheid en vrede. De groene strepen symboliseren het groene, vruchtbare land, de gele strepen de mineralen in de bodem, de rode staan voor het bloed vergoten in de strijd voor onafhankelijkheid en de ene zwarte band ... symboliseert de bevolking van het land ... zwart ... nu alleen maar zwart?

Misschien zien we de bateleur arend in Zimbabwe wel "live". En zoniet, dan zien we hem wel op de vlag die vermoedelijk overal prominent aanwezig zal zijn als boodschapper van ???