Tarrafal.

Zondag 30 oktober 2022. 

De morgenstond heeft goud in de mond. Zeker als de zon om 6u30 opkomt boven de heuvels achter Tarrafal. Zie foto. 

Een half uurtje later al komt het strand tot leven: de eerste zwemmers, de eerste straathonden (of zijn het strandhonden), de eerste joggers, wandelaars, lanterfanters en zonnebaders. Om half acht klinkt luid de eerste muziek. Welkom in Tarrafal. Voor ons geen probleem: we zijn klaar wakker met dank aan de mini-jetlag, drie uur tijdsverschil. Gezien de vermoeiende dag van gisteren, doen we ‘t vandaag rustig aan. 

Eerst om in de sfeer en het ritme te komen, een wandeling langs de grillige Atlantische rotskust onder een stralende zon. Langs een nieuwe brede weg, compleet met fiets- en wandelpad. Alleen … weg, fiets- en wandelpad zijn leeg; geen auto’s, geen fietsers, slechts een paar toeristen met hetzelfde plan als wij. Groene bergen, blauwe zee … foto’s nemen! Na een tijdje houdt de weg op; of beter: ‘t wordt een smallere aardeweg langs de oceaan. Wat een golven, veel hoger en wilder dan in de rustige baai van Tarrafal. Dat lokt surfers! We verpozen even, kijken uit over de oceaan, zien hoe de surfers met de golven spelen. In de mistige verte doemt het silhouet van Fogo op, de nog actieve vulkaan op het gelijknamige eiland. 

We ontmoeten twee Franse toeristen - Parijzenaars - en slaan een praatje. Die zijn bijna aan het einde van hun 16-daagse Cabo Verde reis. De man is een “damper”: terwijl hij aan zijn elektronische sigaret lurkt, vertelt hij vol vuur over Santo Antão, het volgens hem mooiste eiland van Cabo Verde, zeker voor wandelaars. Belangrijke info: je hoeft NIET te reserveren voor de ferry. Drie kwartier voor afvaart aankomen en dan tickets nemen is OK. Bovendien is er een tweede ferry maatschappij - Armas - die geen internetsite heeft en op andere uren vaart dan CV Interilhas. Voor ons allemaal goed om weten. “Merci”, damper. 

Onze wandelweg slingert verder door het groen, een tiental meter van de zee af. Alleen … hier en daar is bouwafval gestort: steengruis, plastic buizen, pleisterwerk … Maar er wordt aan gewerkt: een groot bord, net voor een hoopje stenen, zegt dat sluikstorten verboden is. De overtreder zal gestraft worden. We wandelen terug naar Tarrafal via een lange, kaarsrechte kasseiweg. 

Het kerkhof van Tarrafal: groot, volledig ommuurd, verlaten en zelfs afgesloten. Viert Cabo Verde Allerheiligen niet? Het eerste deel van onze wandeling was prachtig, het tweede deel is interessant. We wandelen op niet-verharde straten door een wijk waar onafgewerkte nieuwbouw afwisselt met lege begroeide plekken met grazende geiten en koeien en koereigers. Sommige “nieuwe” huizen of appartementen lijken wel al bewoond. Zo bereiken we opnieuw het centrum: de Igreja Santo Amaro.  Daar is een kerkdienst bezig in de bomvolle kerk. Achteraan wordt er zelfs recht gestaan! Hm … vijftig jaar geleden heb ik voor het laatst een volle zondagskerk gezien. Weer een eindje verder worden we gelokt door vrolijke, luide gezangen: in de protestantse Igreja Evangelica do Nazareno is ook een “dienst” aan de gang. Er wordt gezongen, gedanst, geklapt, voorgelezen. ‘t Gaat er vrolijk aan toe. We worden zelfs uitgenodigd om binnen te gaan en foto’s nemen mag ook. 

Zo bereiken we opnieuw het strand van Tarrafal. Tijd voor een biertje op het terras van een bar, aan de rand van een klein parkje. Zo kunnen we de “couleur locale” bekijken. Drie vrouwen met manden kokosnoten op hun hoofd komen aangewandeld. Misschien omdat ik belangstellend kijk, komt één van hen naar het café-terras, biedt ons een stukje kokosnoot aan en vraagt of we geen kokosnoot lusten. “Boa, boa” zegt ze voortdurend.  OK, we proberen het; voor 250 $ (=escudo) kunnen we niet bedrogen zijn. De verkoopster neemt haar machete in de ene hand, de noot in de andere en hakt drie keer op de bast in. In mijn verbeelding zie ik de bloederige vingerkootjes alle kanten op vliegen. Maar nee: er is netjes een luikje in de kokosnoot gehakt. Daar gaat een rietje in … drinken maar. Even later komt de machete-vrouw terug, hakt de noot vakkundig met één houw in twee en biedt ons elk een stuk wit kokosnoot-vlees aan. Een deel van die “couleur locale” zeker? Net zoals de familie die in het parkje met een uitgebreide zondagse lunch uitpakt. Drie straathonden drentelen rond hun pick-nick tafel. 

In de jaren dertig van de vorige eeuw bouwde de Portugese dictator Salazar het zogenaamde “Campo da Morte lenta” een concentratiekamp, net buiten Tarrafal; bedoeld om dissidenten en politieke concurrenten uit te schakelen. Gevangenen verbleven er permanent in kleine cellen zonder verluchting en met minimaal daglicht. Zodra de onafhankelijkheidsbeweging in de Portugese kolonies in Afrika de kop op stak, kregen ook de voorvechters daarvan een ticket enkele reis naar Tarrafal, Campo da Morte Lenta. Volgens onze reisgids (Bradt guide, 😊) kan je dit kamp nu nog bezoeken en “Given the modest entry fee, it is well worth a visit,”. Na een wel heel lichte lunch - bananen en koekjes - rijden we naar dat kamp.

Bij onze aankomst worden we “overvallen” door … een varken en een meute kinderen. Het varken negeert ons, maar de kinderen omsingelen ons en bedelen. “Money for school” willen ze - onderwijs tot 14 jaar is gratis in Cabo Verde. Een streng gezicht en voortdurend “Não, não” zeggen en ze laten ons met rust, niet zonder eerst, met enig leedvermaak “Closed!” te roepen. Inderdaad, het complex is gesloten Vandaag? Op zondag? Voor altijd? Geen idee want geen enkele informatie. Gelukkig kunnen we wel op de gevangenismuur wandelen. Zo krijgen we toch nog een beeld van het uitgestrekte kamp in de vorm van een vierkant. Terug aan de auto wacht alleen het varken ons nog op …

Nu hebben we nog wat tijd op overschot. Laten we naar Tras-os-Montes (letterlijk: over-de-bergen) rijden, in het uiterste noorden van het eiland, een streek die we in geen enkele reisgids hebben gevonden. Een lange, brede kasseiweg leidt ons uit Tarrafal, het groenen verlaten platteland en de bergen in. Plots vliegt een grijskopijsvogel over de weg. Hij landt in een boom. Stoppen en behoedzaam foto’s proberen te nemen. Gelukt! Weer verder. We verlaten de kasseien: een smalle asfaltweg voert ons naar … het eindpunt van de weg, een rotonde in Ponta Furna. Maar wat een leuke rit, op en neer, door de groene bergen; hier en daar een paar huizen; mensen zitten op hun dorpel en kijken verwonderd naar een verdwaalde auto; een zatlap laveert over straat; kinderen spelen met een autoband …

Terug nu naar Tarrafal om met een Strela - lokaal biertje - te bekomen van onze “rustige” dag. 

Oh ja, en hoe is dat afgelopen met onze kamer? Na veel gedoe zijn we deze avond verhuisd naar een grotere kamer waar alles werkt, alleen … er zitten geen kussenslopen rond de hoofdkussens. Ga dat maar eens uitleggen aan de receptionist die - zoals alle Cabo Verdianen - eigenlijk Creools spreekt, ook wel Portugees en basis Engels. Toch gelukt, bedankt vertaal-apps.