The Wild Frontier.

5u30 in Malalane. 't Is al klaar. Nog even omdraaien en blijven liggen of ... toch snel naar de tuin en de Krokodilrivier overschouwen? Je weet nooit, dus ... doen! En zie, ik kan mijn slaapogen bijna niet geloven: een nijlpaard keert juist terug van zijn nachtelijke graaspartij, stapt het water in en glijdt zijn vertrouwde habitat in. Op een paar 100 meter van waar ik sta. Snel, foto nemen, maar op zo'n afstand schiet de telelens te kort. Betty wakker maken. Dan komt in de verte een witte neushoorn aangewandeld - "weide renoster" in het Afrikaans - begeleid door twee witte koereigers en verschillende ossenpikkers - "rooibek renostervoëls". De neushoorn passeert gelukkig wel binnen het bereik van de lens. Af en toe hoor je het "whoesssch-geluid" van de hippo in het water. Maar waar zijn de waterbucks van gisteren gebleven? Spoorloos verdwenen. Nu misschien toch eerst een vroeg ontbijt klaar maken?

"The Wild Frontier": het gebied, ten zuiden van het Kruger park, boven eSwatini, begrensd door Mozambique in het oosten. In 1884 ontdekt Graham Barber goud in deze streek. In geen tijd ontstaat een nieuwe stad die de inwoners al snel Barberton noemen. Daar rijden we nu naar toe, voor het eerst op een "secundaire" weg, nog wel geasfalteerd maar met veel "potholes", diepe gaten in het wegdek. Weinig of geen verkeer hier - wel af en toe reusachtige vrachtwagens vol geladen met rietsuikerstengels. Ook geen dorpjes op de 50 km lange weg, een sloppenwijk naast een houtzagerij niet te na gesproken. Voor de rest: natuur, frisgroen en bergen. Heel oude bergen: de geologie rond Barberton is 3 tot 4 miljard jaar oud, de oudste ter wereld. Af en toe passeren we een papaya-plantage. Papaya's zijn hier overigens heel lekker!

Het weer zit niet echt mee. Sinds gisteravond is de hemel donker en dreigend bewolkt en doordat Barberton op 850 meter hoogte ligt, is het er 16°C als we aan het Barberton museum staan. Gratis toegang maar je moet wel een register invullen met naam, auto registratie nummer, dag en uur van aankomst, aantal personen, reden van bezoek ... Afrikaanse administratie. Het museum zelf is klein, oubollig, een verzameling van zowat van alles. Hier en daar zijn er interessante dingen, zoals een Intjuba-spel: een ingewikkeld spel, specifiek voor Mozambique en eSwatini, te spelen met steentjes in vier rijen putjes. Veel informatie over de Swazi-cultuur - deze streek maakte een tijd deel uit van wat nu eSwatini is. En ongebrijpelijk: je mag geen foto's nemen in het museum, als je dat überhaupt al zou willen want echt opwindend is dit niet.

Vanaf het museum wandelen we de "Heritage Walk" een heel goed bewegwijzerde route in het centrum van Barberton. Veruit de leukste bezienswaardigheid is "Belhaven House", een prefab huis avant la lettre, gebouwd in 1904 door een rijke Schot. Voor de buitenmuren werden golfplaten gebruikt, voor de binnenmuren soliede ijzeren platen, alles geïmporteerd vanuit Engeland! Hier betalen we wel 30 ZAR per persoon - en we moeten weer een register invullen - maar daarvoor krijgen we een enthousiaste rondleiding door gids Mandla. Hij vertelt ons in detail over de ingenieuze manier waarop het huis is gebouwd: alles gericht op het zo veel mogelijk buiten houden van zon en warmte. De negen kamers zijn intakt, zoals meer dan honderd jaar geleden. Zelfs het meeste meubilair is nog origineel.

Het Fernea-huis is dan weer een volledig in hout opgetrokken gebouw - ook hier weer een bezoekersregister invullen - maar redelijk vervallen. Het gras er rond krioelt van de millipedes (1 cm dikke, 15 cm lange duizendpoten). Drie vrouwen en een man van één of andere overheids- onderhoudsdienst zingen luidkeels een Afrikaans lied.

Het Stopforth huis uit 1892 dan: gids Mandla is snel tot hier gelopen om uitleg te geven. Minder mooi dan Belhaven huis: de eigenaar was ook niet zo rijk als de excentrieke Schot van Belhaven house. En ... oh ja ... niet vergeten het grote boek met registratiegegevens in te vullen!

We vinken nog een paar bezienswaardigheden van de route af en kunnen dan weer naar "huis" - er zijn bitter weinig leuke eet- en drankgelegenheden in Barberton - voor een alweer erg verlate lunch.

De dag sluiten we af zoals we die begonnen zijn: naar onze eigen Wild Frontier kijken, d.w.z. de oevers van de Crocodile river. Een grote krokodil ligt met opengesperde muil te genieten van de laatste zonnestralen (hemel mooi uitgeklaard, 28°C). Twee olifanten dalen af naar het water, drinken ... Een nijlpaard slentert langs de oever in het water. Dan valt de nacht. Het concert van kikkers en krekels begint. Ibissen slaken hun laatste kreten van de dag en verdwijnen in de nacht. Nijlpaarden brullen luid. Horen we daar een hyena? Afrika ...