Battlefields.

28 maart 2023. 

Battlefields … slagvelden … niet dat ons dat speciaal interesseert maar daarvoor zijn we deze keer wel in dit deel van KwaZulu-Natal. 

Bloedrivier. 

Na een Engels ontbijt rijden we Dundee uit, richting Bloedrivier. Langs de kant van de weg, dicht bij het centrale busstation van Dundee, wordt vuilnis gesorteerd. Dat wil zeggen: opgehaalde vuilniszakken worden uitgekieperd. Daarna gebeurt de manuele triage: flessen in grote apart zakken, plastic apart, restvuil apart. ‘t Verschaft werk, maar of het efficiënt is?

Al snel verlaten we Dundee en de gebaande asfaltwegen met de vele putten en gaten. We rijden langs aardewegen, ook met putten en gaten! Koeien, schapen, geiten, kippen, ganzen lopen langs - en op - de voor de rest verlaten weg. ‘t Is hier nog steeds weiden en uitgestrekt “farmland” op golvende heuvels. Geen toeristen hier!  

Na zo’n drie kwartier rijden bereiken we het “Bloedrivier erfenisterrein” (“heritage site”). Aan de ingang een bombastisch stenen huifkar-monument. Hier vond bijna twee honderd jaar geleden een veldslag plaats tussen Zoeloes - een leger van zo’n 10.000 krijgers - en een kleine 600 Voortrekkers die hun huifkarren in cirkelvorm hadden opgesteld. De Zoeloes hadden alleen maar assegaaien en speren en schilden van koeienhuid. De boeren-voortrekkers hadden geweren en zelfs één of misschien meerdere kanonnen. Resultaat: duizenden dode Zoeloes en geen dode Voortrekkers. Volgens de overlevering (van de overwinnaars … geschiedenis wordt meestal door overwinnaars geschreven) zou de rivier rood gekleurd geweest zijn door het bloed van de gesneuvelden, Bloedrivier dus. Hoe dan ook, in 1939 werden hier 64 koperen huifkarren op ware grootte neer gepoot. Ze zijn opgesteld in cirkelvorm, net zoals het “laager” (kamp) van de Voortrekkers er moet hebben uit gezien. En … je kan er nu vrij naar, in en rond wandelen, wat we dan ook doen. Omfloerste zon en een koele bries = ideaal stap-weer. Behalve een terugkerende groep Afrikaners hebben we het monument van koperen huifkarren voor ons alleen, ideaal voor foto’s!

Het bezoekerscentrum is een winkeltje, annex museumpje waar een film over de slag bij Bloedrivier wordt vertoond. Een heel vriendelijke mevrouw die liefst met ons Afrikaans spreekt, doet hier alles. Een reclamebord vraagt: “Volg ons asseblief op Bakkiesblad”. Om 12:00 uur laadt een Afrikaner een oud kanon en schiet daarmee met een luide knal een … tennisbal af. Lou apprecieert het niet en weent luid!

Ncome. 

Aan de overkant van de rivier ligt Ncome, een museum dat de “andere” kant van het verhaal vertelt - elk zijn waarheid. Maar dit museum, gebouwd na het afschaffen van de apartheid is veel groter, moderner en professioneler dan dat van Bloedrivier. We zijn hier de eerste en voorlopige enige toeristen. Mosé, een gids, begeleidt ons bezoek en legt uit hoe de Zoeloe-natie ontstond en uiteindelijk ten onder ging en hoe de cultuur van de Zoeloes in elkaar zit. Absolute must, dit museum. We kunnen nu op twee manieren van Ncome naar Fugitives Drift, onze volgende bestemming: terug langs Dundee, of de meer avontuurlijke weg langs Nquthu. Chauffeur David kiest de tweede optie, natuurlijk!

Nquthu. 

Nquthu is een ongelooflijk druk en luidruchtig stadje en daardoor een kleine cultuurschok. Alles wordt hier op straat verkocht. Maar wij zoeken een lunch en “street food” zien we hier niet zitten. Maar er is een shopping centrum, wel even luidruchtig en druk, maar we wagen het er op. Alleen … we zijn de enige witten die hier rond lopen.  We hebben veel bekijks, vooral Lou. Een meisje vraagt Evelien of ze met Lou op de foto mag. Haar vriendin heeft de smart phone al in de aanslag. Ja, maar Lou ziet dat niet zitten. Behalve als we met zijn vijven mee op de foto mogen. Maar uiteindelijk mag het ook alleen met Lou en haar mama. Uiteindelijk eten we in de Nquthu Steers & Debonairs de vreselijkste pizza’s ooit. Een eigenaardige - eigenlijk afgrijselijke - zurige smaak, zowel bij de Club Pizza (voor Betty en mij) als bij de pizza met kip en champignons van David en Evelien. Lou met haar frietjes en veggie nuggets deed nog de beste keuze, hoewel ze de nuggets ook laat liggen. 

Boodschappen voor twee dagen doen in de Shoprite. Aangestaard worden, voortdurend. ‘t Voelt raar. Zouden zwarte mensen in Europa zich ook zo voelen? Dan nog biertjes kopen in de liquor store en we zijn klaar. 

De rest van onze tocht verloopt rustig, wel langs “gravel roads” door piepkleine dorpjes waar waarschijnlijk zelden een toerist komt. Al rijdend nemen we hier en daar een foto. We moeten via een smalle brug de Buffelsrivier over en dan zijn we er … bijna. 

Fugitives’ Drift Lodge. 

‘t Is 16:00 uur als we het Fugitives’ Drift Lodge terrein binnen rijden. Hier kunnen we voor het eerst wilde dieren zien. En warempel, kleine Lou spot als eerste een impala. Inchecken en dan nog een 10 minuten rijden naar het Umzinyathi Farm House, waar we twee nachten zullen logeren. D’er is een “custodian”, een huishoudster eigenlijk, Margaret die ons lachend begroet en fluks de bagage mee uit de auto sleurt, het farmhouse in. Margaret zal voor ons afwassen, bedden opmaken en kuisen. Het huis lijkt zo weg geplukt uit de 19de eeuw: ‘t zou het huis van Paul Kruger kunnen zijn. 

Om 17u30 gaan David en Evelien nog joggen - de big five zit hier niet, dus ‘t is relatief veilig maar wel om 18:00 uur donker! Gelukkig hebben ze lopers-lampen aan want om 18u30 zijn ze nog niet terug! Net als we beslissen om ongerust te worden, duiken ze op. Bezweet maar met een gelukzalige glimlach. En honderduit vertellen over hun tocht. Ze hebben zelfs een sleutel van een poort van het domein bij. Die hebben ze gekregen van een ongeruste klusjesman van Fugitives Drift die hun tig keer heeft gezegd dat ze “crazy” zijn om in het donker te lopen. Blijkbaar hadden ze die sleutel nodig om hun tour af te maken. Wel moet de sleutel morgen terug naar receptie …

‘s Avonds krijgen we nog bezoek: een Kudu wandelt doodgemoedereerd op een twintigtal meter van onze veranda. In Davis’s slaapkamer zitten twee reuzenspinnen (nou ja: een kleine met en lijf van 1 cm en een grotere …). 

Met spaghetti bolognese sluiten we de drukke dag af. Morgen meer battlefields?