Etna.

"De trillingen gevoeld vannacht?" vraagt B. Nee, niks gevoeld en niet wakker geworden.

8u15: klaar voor een Etna-toer met 4 x 4. Ene Francesco pikt ons op met een grote Nissan. Nog even ook een familie van vier Duitsers op pikken en we rijden de Etna op. Al onmiddellijk legt Francesco uit dat de Etna sinds 18 mei een verhoogde activiteit vertoont en onder andere vannacht was er een rode gloed te zien boven de centrale krater! Dus B., levende seismograaf, zal het toch goed gevoeld hebben.

Francesco lijkt werkelijk alles te weten over vulkanen in het algemeen en de Etna in het bijzonder, die hij beschrijft als "a living thing". Hij wijst ons op de oude lavastromen - hoe grijzer de lava, hoe ouder - en lijkt de datum van elke eruptie uit het hoofd te kennen. Aanvankelijk is de begroeiing weelderig met verschillende struiken en kruiden, onder andere Etna valeriaan (roze). Daarvan wordt valium gemaakt, wat tevens verklaart waarom de Sicilianen zo relax zijn. Twee soorten brem ook, de gewone en één endemische soort met fijnere blaadjes. 

Door het grote hoogteverschil, van 0 tot momenteel meer dan 3.300 meter, heb je hier een sterke variatie aan begroeiing. En om in de sfeer te blijven van de blog van gisteren zien we de ruïnes van een boerderij waar druiven werden geperst voor wijn. Zo'n 500 liter gemiddeld om de winter door te komen! Straffe drinkers, hier in Sicilië.

 

We rijden verder naar boven door een naaldwoud. Maar dan letterlijk: door. Off road rijden we en het lijkt alsof de auto elk moment frontaal op een spar gaat botsen. En ineens wordt het bos onderbroken door een brede baan gestolde lava. Resultaat van de uitbarsting van 2002. Dan plots, we zijn nog zo'n duizend meter onder de hoofdkrater, horen we gerommel, continu ... Alsof er in de verte voortdurende donder is. Geluid van explosies in de hoofdkrater. De ene ontploffing na de andere ... Kippenvel moment!

In lava uit de Etna zitten verhoudingsgewijs veel siliconen. Dat maakt de lava minder vloeibaar: daalsnelheid is gemiddeld 5 tot 6 meter per uur. Tijd zat dus om weg te komen bij een uitbarsting. De buitenkant van de lava koelt uiteraard sneller af dan de binnenkant. Daardoor wordt een korst gevormd die door de stroming er onder, weer verschillende keren breekt en stolt. Dat geeft later de typische brokkelige lava-velden. 

We wandelen deels door een oude lava-tunnel: de koelende lava aan de buitenkant vormt een tunnel waarbinnen de nog hete lava blijft stromen. Tot het einde van de eruptie ... En dan loopt de gevormde tunnel leeg. 

Tijd voor een espresso op een wijdse open plek waar enkele houten hokjes staan. Op deze plek stonden - tot de uitbarsting van 2002 - enkele restaurants, hotels en souvenirwinkeltjes: op 8 uur tijd compleet van de kaart geveegd. Correctie: van het hotel zijn nog wat resten, amper meer dan funderingen, onder de lava te zien. Voortdurend horen we het gedonder van de centrale krater. En constant stijgt er ook rook uit op.

 

Iets verder toont Francesco ons, midden in het bos, restanten van de oude weg, de weg van voor de 2002-uitbarsting. Niet meer in gebruik want afgesloten door een muur van gestolde lava. Het verkeersbord wijst wel nog "kronkelende weg" aan. Omwille van de verhoogde vulkanische activiteit mag er langs deze kant (noordoosten) niet hoger dan 2.300 meter worden gegaan. Maar geen nood: Francesco weet wel nog een paar interessante plekjes. Oude zij-kraters met bijna perfecte ronde vorm. Altijd met één rand lager, daar waar de lava is uit gestroomd. Zonnig weer. Wandelen met Etna-achtergrond-geluid. Krater op, krater rond, krater af. Hier groeit kamille, tussen het lava-zand en -asse. En sommige bergen zien rood van de roomix, een struikje van amper 10 - 20 centimeter hoog. Dan stappen we door een stuk berkenbos, terug naar waar we de auto hebben achter gelaten.

  

't Is bijna 2 uur 's namiddags wanneer Francesco ons terug aan Tenuta Madonnina af zet. Prachtige tocht. Veel gezien en geleerd. Maar wie dacht/hoopte dat je aan de rand van een krater met kolkende lava zou staan is er aan voor de moeite. Dat zou enerzijds veel te gevaarlijk zijn en anderzijds zou je het zonder speciale uitrusting met gasmasker waarschijnlijk niet eens kunnen navertellen.

's Avonds nog even "aperitieven" in Castiglione di Sicilia. Het stadje lijkt wel verlaten op een pleintje vol met oude mannetjes na. Toch vinden we een "wine bar" waar ze een lekker lokaal wijntje serveren. Gezondheid!