Terremoto di Belice.
In de nacht van 14 op 15 januari 1968 trof een aardbeving de vallei van de Belice, ten oosten van Salemi. Honderden doden, duizenden gewonden ... één dorp - Gibellina - totaal verwoest. De vernieling was zo groot dat werd beslist om het dorp een tiental kilometer verder volledig opnieuw op te bouwen. Verschillende kunstenaars en architecten kregen daarbij de vrije hand om er een soort levend museum van moderne kunst van te maken. Zo zou er hopelijk toch nog iets goeds of moois komen van deze verschikkelijke “Terremoto di Belice” (aardbeving). Vandaag - vijftig jaar later - gaan we het resultaat bekijken.
Aan de achterkant van de kerk, deels onder de bol is een amfitheater. Een aantal kinderen - duidelijk “op kamp” - zorgt tijdens ons bezoek voor muzikale omlijsting. D’er is de “Stella di Consagra”, een reusachtige ster waar de snelweg onderdoor gaat. Zelfs redelijk wat groen langs de straten met jacaranda’s in bloei!
Gibellina Nuova.
Gibellina Nuova ligt op zo’n kleine 50 km van Marsala. We nemen de mooiste route, die langs Salemi, de SS188. Doorheen de wijngaarden en aanplantingen van olijfbomen, in een zonovergoten, golvend landschap. Lijkt soms een beetje Toscaans.
Zodra je het dorp binnen rijdt, zie je dat dit geen dorp is zoals alle andere dorpjes en stadjes van Sicilië. Uiteraard zijn alle huizen, straten en pleinen jonger dan vijftig jaar.
Allerlei moderne sculpturen staan her en der verspreid. Maar er zijn ook markante pleinen en gebouwen, zoals het weidse plein voor het gemeentehuis (Piazza 15 gennaio 1968) deels omringd door kunstwerken. Of de zeer geslaagde Chiesa Madre, een moderne kerk deels in een reusachtige witte bol ingebouwd.
Aan de achterkant van de kerk, deels onder de bol is een amfitheater. Een aantal kinderen - duidelijk “op kamp” - zorgt tijdens ons bezoek voor muzikale omlijsting. D’er is de “Stella di Consagra”, een reusachtige ster waar de snelweg onderdoor gaat. Zelfs redelijk wat groen langs de straten met jacaranda’s in bloei! Maar ‘t is niet allemaal mooi: sommige gebouwen staan reeds te verloederen of ... zijn nooit afgewerkt, zoals het theater (“Il Teatro incompiuto di Consagra”) van dezelfde architect/kunstenaar - Pietro Consagra - die ook de ster heeft ontworpen. Geen geld meer?
Wat is er dan met het oude verwoeste dorp gebeurd? We gaan kijken. Gibellina Vecchia ligt een kleine 10 km verder. Maar we doen er een half uur over! We belanden immers op een oude weg in zeer slechte staat, een berg op. Prachtige natuur en al even spectaculaire panorama’s, dat wel. Maar het asfalt is hier en daar half weggezakt en er zijn stroken waar er al helemaal geen wegbedekking meer te zien is. Ligt daar niet een verkeersbord “C3” (verboden voor alle verkeer) naast de weg? Doen alsof we ‘t niet gezien hebben. En het lukt, we raken veilig en wel opnieuw op een grote weg. Alhoewel ... nog maar een paar honderd meter verder zijn hele stroken asfalt bedekt met een 10 cm dikke modderlaag. Gevaarlijk glad! Het moet hier vannacht extreem hard geregend hebben.
Maar we hebben onze bestemming bereikt: de Ruderi di Gibellina, ruïne. De hele site, het hele vroegere dorp is bedekt onder een betonlaag. Alleen de straten zijn “open” gelaten - maar ook gebetoneerd - zodat je nog door het “dorp” kan wandelen, tussen muren van beton van anderhalve meter hoog. Een grafzerk voor het dorp. Dit is “land art” van Alberto Burri. Speciaal en indrukwekkend en ... andermaal geen toeristen. Maar enig relatie met het oude en verwoeste dorp is verdwenen, letterlijk bedolven onder beton. We stappen door de straten tot helemaal bovenaan het dorp, zien een slang wegkronkelen over de straat. In de verte loopt een kudde schapen met herder en hond. Aan de rand van het dorp staat hier en daar nog een enkel vervallen huis.
Grafzerk voor een dorp.
Wat is er dan met het oude verwoeste dorp gebeurd? We gaan kijken. Gibellina Vecchia ligt een kleine 10 km verder. Maar we doen er een half uur over! We belanden immers op een oude weg in zeer slechte staat, een berg op. Prachtige natuur en al even spectaculaire panorama’s, dat wel. Maar het asfalt is hier en daar half weggezakt en er zijn stroken waar er al helemaal geen wegbedekking meer te zien is. Ligt daar niet een verkeersbord “C3” (verboden voor alle verkeer) naast de weg? Doen alsof we ‘t niet gezien hebben. En het lukt, we raken veilig en wel opnieuw op een grote weg. Alhoewel ... nog maar een paar honderd meter verder zijn hele stroken asfalt bedekt met een 10 cm dikke modderlaag. Gevaarlijk glad! Het moet hier vannacht extreem hard geregend hebben. Maar we hebben onze bestemming bereikt: de Ruderi di Gibellina, ruïne. De hele site, het hele vroegere dorp is bedekt onder een betonlaag. Alleen de straten zijn “open” gelaten - maar ook gebetoneerd - zodat je nog door het “dorp” kan wandelen, tussen muren van beton van anderhalve meter hoog. Een grafzerk voor het dorp. Dit is “land art” van Alberto Burri. Speciaal en indrukwekkend en ... andermaal geen toeristen. Maar enig relatie met het oude en verwoeste dorp is verdwenen, letterlijk bedolven onder beton. We stappen door de straten tot helemaal bovenaan het dorp, zien een slang wegkronkelen over de straat. In de verte loopt een kudde schapen met herder en hond. Aan de rand van het dorp staat hier en daar nog een enkel vervallen huis.Lido ... no, no.
‘t Is eigenlijk erg: onze vakantiewoning ligt op 300 meter van de zee en we hebben nog hier geen enkele zonsondergang over zee gezien. Dus vanavond op zoek naar een leuke plek aan of op het strand. Tegenvaller nº 1: de niet-betalende strandjes liggen vol afval, dus afgekeurd. Tegenvaller nº 2: de betalende lido Pakeka, de lido Gazebo, de lido Playa Blanca, enz... nodigen nu niet precies uit tot een aperitiefje bij zonsondergang. Dus wordt het “lido, no, no”. Niets beter dan aperitief in het vakantiehuis, op ons terras aan de voorkant met zicht op de tuin en de straat.