De bruiloft van Cambodja.
Naar Kompong Pleuk.
De rit naar de oevers van het meer is op zich al een belevenis wanneer de Lexus de hoofdweg afdraait en een rode aardeweg vol putten, bulten en kuilen op rijdt. Het oerwoud dringt op langs beide kanten van de weg. Maar toch liggen er overal houten woningen op betonnen palen, verscholen in het groen. Koeien en kippen lopen los over en door alles heen. Opnieuw veel brommertjes, eigenlijk bijna geen auto's meer te zien. We passeren een kleurrijke en overvolle markt. Een groot assortiment aan exotisch fruit ligt kleurrijk uitgestald. Gezellige drukte. 't Zou interessant zijn om hier uit te stappen, maar ... we moeten verder.
Aankomst bij de vertrekplaats van de boten. Tickets nemen en ... we krijgen een hele boot voor ons alleen. "Hele boot", dat wil zeggen: een houten schuit met acht stoeltjes, een afgrijselijk luidruchtig motor die je start door contact te maken tussen twee blootliggende electriciteitsdraden! Op blote voeten in een mogelijk natte boot! D'er is ook een roeispaan waarmee de schipper en tevens enige bemanningslid, de boot van de modderige kant afduwt, botst tegen andere gelijkaardige platbodems en dan uiteindelijk in de juiste richting op een modderig, ondiep kanaal is gemanoeuvreerd. Vooral in het begin moet de schroef redelijk hoog in het water worden geplaatst waardoor het stampende geluid van de motor nog verdubbeld lijkt. Eens de waterweg breder wordt - en zeer breed wordt hij - valt het lawaai nogal mee. Maar wat een landschap onder een stralende zon! Struiken en waterplanten zoomen de vaarwegen af. Vissers in kleine bootje worstelen met hun netten. Tientallen toeristenbootjes, grotere en kleinere maar altijd vollere, dobberen in de verte voor en achter ons.
Gevangen klanten.
De eerste paalwoningen duiken op. Dan komen we in de "hoofdstraat" van Kompong Pleuk. Een extra paar ogen zou hier nuttig zijn: er is zoveel te zien. Kinderen plonsen in het water. Kleine bootjes volgestouwd met groenten en fruit brengen hun waar aan huis. Visnetten worden gemaakt/hersteld. Een brommertje hangt aan touwen tussen de eerste bewoonde verdieping van een huis en het water. D'er zijn paalwinkeltjes en paalateliers en paal-van-alles. We leggen aan bij een "ticket office" annex restaurant. Overstappen op een nog kleiner en nog platter bootje met één roeister, een oudere vrouw. Ze biedt Betty een kitscherige parasol aan. De zon brandt wel maar we komen al snel in een schaduwrijk mangrove bos. Echter niet zonder langs een toeristische winkelstraat te zijn gepasseerd waar elk schuitje aanmeert. Van "gevangen klanten" gesproken! We weerstaan de koopdruk en varen verder tussen de bomen. Onze bootsvrouw, Lee Huang is haar naam, zingt Cambodjaanse liederen. Speciaal! Maar ze vraagt, nee "eist" bijna, een fooi en - bij gebrek aan 1$ briefjes - overtippen we! Maar ach, Cambodja is een arm land. Dus ... "Who cares?".
We worden gedropt aan het restaurant. Bootje vaart leeg weg. Of nee, niet aan "het" restaurant maar aan een andere drijvende eetgelegenheid. Hier dan maar iets drinken. En plots duikt vanuit het niets onze "vertrouwde" schipper op, met zijn platbodem.
Op de terugweg wordt nog een Cambodjaan met een jerrycan benzine opgeladen. Maar daarbij raakt de schroef verstrengeld in touw en waterplanten. Dat wordt even trekken en duwen voor de twee mannen. Toch raken we zonder veel problemen opnieuw aan onze inscheepplaats.
Bruiloft.
't Is middag. Terug naar huis? Krie stelt voor - in moeilijk te verstaan Engels - om naar de bruiloft van een nichtje van hem te gaan. Ooit gelezen dat - als je in Cambodja wordt uitgenodigd - een weigering gelijk staat met een zware belediging! Op dus naar een trouwfeest. Onderweg kijken we opnieuw onze ogen uit op de "couleur locale". Het lijkt alsof we minstens honderd jaar terug in de tijd worden gekatapulteerd.
Waar een paar huizen samen staan, gaat de bruiloft door. Je kan het niet missen want van ver blèrt de Khmer-muziek je tegemoet. Jonge mannen en vrouwen, een tiental, in 't zelfde blauw uitgedost staan op een rij. Aan de ingang, net zoals in België de vermoedelijke ouders en naaste familie die je niet met een handdruk begroet maar met gevouwen handen voor de borst. We moeten op de foto met de bruid en haar blauwe bruidsmeisjes en -jongens. Daarna de "zaal" binnen; eigenlijk in open lucht maar onder tentzeil. Honderden mensen zitten aan ronde tafeltjes. We krijgen een plastic bloem, tevens pen, bij onze "intrede". Naturlijk vallen we op en worden we aangestaard en nagekeken. Een dame begeleidt ons naar een tafel, "bij de jeugd", één jongen, vier meisjes. Helaas geen van allen spreekt Frans of Engels ... Moeilijke communicatie.
D'er is frisdrank en bier uit blik. Hele zakken ijs worden op de tafel gedeponeerd en voortdurend ververst. Het is broeierig warm onder de tentzeilen maar de Cambodjanen lijken er geen last van te hebben. Ze zweten niet eens. Eten wordt in schotels in het midden van de tafel gezet. We hebben een klein kommetje en twee stokjes als eetgerei. Kijken wat de "locals" doen. Kommetje en stokjes nog eens extra afkuisen met papieren servetje. En dan eten ... Met de stokjes van de centrale schotel in je kommetje deponeren. Een kunst! Overigens is het eten lekker: perfecte gebakken kleine stukjes rundvlees met veel gewokte groeten, twee grote forel-achtige vissen met een makreel-achtige smaak, vegetarische schotel met paddestoelen, wortelen, courgettes, kleine maïskolfjes ... Uitstekend! En van een gastvrijheid waar wij, verwende westerlingen, ons ongemakkelijk bij voelen.
Maar het is niet onze bedoeling om een ganse dag van die gastvrijheid te profiteren. Na een uurtje voert Krie ons terug naar "huis". 't Is bijna drie uur als we opnieuw een verfrissende duik in het zwembad kunnen nemen.
Bonn Om Toeuk.
Het waterfestival. De Tonlé Sap rivier is de enige rivier ter wereld die de ene helft van het jaar in de ene richting stroomt en de andere helft in de andere richting. Tijdens het natte seizoen stroomt er zoveel water door de Mekong dat de Tonlé Sap rivier, die bij Phnom Penh in de Mekong uitmondt, het overtollige water afvoert naar het Tonlé Sap meer. In het droge seizoen loopt het meer dan weer gedeeltelijk leeg naar de Mekong toe. Die kering van het water wordt uitbundig gevierd, in Phnom Penh, maar ook in Siem Reap.
We beslissen om deze avond in de stad te dineren. Met tuk-tuk er heen. Maar niet met Mister Krie want die moet op zijn bruiloftsfeest zijn. Andere tuk-tuk dus en een andere, jongere chauffeur. Betty heeft restaurant Grill & Wine uitgekozen. Probleem is dat tuk-tuk chauffeurs in Cambodja alleen maar speciale plaatsen of grote straten kennen, geen adressen. Dus wordt het zoeken. We raken alvast in de juiste straat maar er heerst een ongelooflijke drukte. Honderden brommertjes en tuk-tuks vullen de straten en versperren de kruispunten. Rode lichten lijken alleen maar als straatversiering te dienen: niemand respecteert ze. Vragen, straten afspeuren maar ... restaurant is onvindbaar. Gelukkig heeft Betty een tweede restaurant genoteerd wat onze chauffeur wel kent. Inmiddels is het donker. Volle maan en overvolle straten. Het waterfestival is in volle gang. Vuurwerk wordt afgestoken. Op de Siem Reap rivier liggen kleurrijk verlichte boten. Straten idem ditto verlicht. We worden dicht bij het FCC restaurant gedeponeerd. Waar we heerlijk dineren ... met koele Australische wijn. Voor mij een jong gefrituurd krabje wat je met "pantser" (zacht!) en al eet. En een echte espresso aan het eind.
Dan ons nog even in de massa wagen. Tienduizenden mensen slenteren langs de rivier en de honderden kraampjes. Verlichte pagodes, tempels, sterren, molentjes. Veel lawaai, licht, drukte, vuurwerk. Gekkenboel! Een uur afspreken geldt in Cambodja als "bij benadering, ongeveer". Op een half uurtje min of meer komt het niet aan. Gelukkig vinden we om acht uur stipt onze tuk-tukker op de afgesproken plek terug. Nu nog even door het hectische verkeer worstelen en de dag zit er op.