Faly en fady.
Gisteravond nog een biertje gedronken met Justin, onze chauffeur. Hij blijft er van overtuigd dat een lucratief handeltje in tweedehands auto’s tussen België en Madagaskar is op te zetten. Zijn we niet geïnteresseerd? Nee sorry, echt niet.
We maken kennis met Faly, een lokale gids die ons voor morgen een paar alternatieven voorstelt. Faly betekent “tevreden” en zo ziet hij er ook uit. Afgesproken voor een tocht - niet te moeilijk - maar toch voor zes uur in de vallei van de Tsaranoro. Vertrekken om 7u30 en lunchpakket mee! Dat belooft.
En inderdaad, vroeg deze morgen presenteren de Tsaranoro bergen zich onder een stralende hemel. Ik moet opletten om niet te veel bijvoeglijke naamwoorden te gebruiken en om superlatieven te vermijden maar dit is een fantastische morgen met spectaculaire vergezichten in een ongerepte omgeving. Het Afrika-gevoel is 100 % terug!
We wandelen langs en door een dorpje ... traditioneel ... onvoorstelbaar hoe mensen hier leven! Rijst stampen met een kleine boomstam, koken in een donkere hut op houtvuur (wat een rook!), rode klei om muren te beplakken met de voeten bewerken, zebu’s hoeden ...
We klimmen naar het heilige bos. Het begin wordt aangegeven door een vierkante toren van gestapelde stenen. Het is fady (=brengt ongeluk, is taboe, dus nooit doen!) om een graf met de vinger aan te wijzen: altijd met de vuist of de vlakke hand wijzen. Net zoals het fady is om een maki te doden of een buulbuul (vogel), of bomen uit een heilig bos te kappen of een mot te doden .... en zo verder.
Bonus: in het bos spotten we ringstaart maki’s met kleintjes. Ze letten aanvankelijk niet op ons maar lijken daarna echt te poseren. Dank u, jongens EN meisjes want bij de maki’s leiden de vrouwtjes de troep. Zouden wij mensen ook eens moeten proberen. Wat verder rusten we uit bij een uitkijkpunt over de vallei. Dan dalen we af naar de “piscine”, een natuurlijk dammetje in een bergriviertje. Maar eerst passeren we een graf, in een rotsspleet, dus half open. Een paar schedels en beenderen zijn duidelijk zichtbaar. Volgens Faly zijn deze mensen zo’n tachtig jaar geleden gestorven en hebben ze misschien geen familie meer in de vallei die het graf wil dicht maken. Het is niet fady om foto’s van een graf te nemen. Fady voelt zich hier niet echt op zijn gemak.
Even verpozen wat verderop, boven het natuurlijke “zwembadje”. Faly haalt als versnapering zakjes met half gesmolten chocolade uit zijn rugzak en pakjes “biscuits feuilletés noirs”. Dat laatste is wel eetbaar.
Faly is 21 en heeft voor gids gestudeerd. Uitzonderlijk voor Madagaskar: onderwijs is betalend, maar heel weinig mensen kunnen onderwijs voor hun kinderen betalen en trouwens ... er zijn bijna geen scholen. Met andere woorden: in Madagaskar groeit een hele nieuwe generatie ongeletterden op, helaas alleen maar goed om blootsvoets achter een troep zebu’s aan te lopen. Zou iemand van de 36 presidentskandidaten waarvan er na de verkiezingen van vandaag twee overblijven daar iets willen aan doen? Het argument “geef niets aan kinderen want zo leer je ze bedelen in plaats van school te volgen” gaat hier niet volledig op. D’er is geen (betaalbare) school ... maar je moet ze inderdaad niet leren bedelen.
Tijd voor lunch op een schaduwrijk terras van één van de weinige hotels hier: hotel Tsara Soa. Tsara betekent goed en Soa betekent goed. Dit is dus een dubbel goede plek. Een biertje; een meegebrachte en lekkere pasta- of rijst-lunch met fruit als dessert; zon; prachtig panorama ... Een paar mannen spelen petanque ... Hagedissen van 30 cm groot zonnen op de rotsen ...
We keren terug langs een ander dorpje. Hier is zowaar een klein “hospitaal” of dispensarium met één dokter en één vroedvrouw. Er hangen posters om je kinderen te laten inenten tegen polio. En hoe je het risico op de pest kan verkleinen. Gezondheidszorg is betalend in Madagaskar: geen geld, geen behandeling of geneesmiddelen. Volgens Faly gaan vrouwen voor hun eerste bevalling naar het hospitaal. Dan weten ze hoe het moet voor de 2de, 3de, 4de, 5de en zo verder keer.
Wat verderop liggen drie grote varkens lui te slapen in een grote modderpoel.
Terug nu naar Tsara camp. Laatste loodjes onder een brandende zon. Nog energie genoeg om drie grote kameleons te spotten in de bomen langs de kant van de weg. Voor de rest van de namiddag wordt het uitrusten en genieten van de omgeving.
Dit was een Afrikaanse topdag in Madagaskar.